Nationála turistageaidnoráigge – Vuonnabahta – Hámbiergi

Vuoje E76 Vuonnabađas Hámbirgii Čáhcesullo ja Várggáid bokte. Vuonnabađas ávžžuhat fitnat Várjjat Sámi Museas Opens in new tab. Geahča čájáhusa mii muitala olbmuid eallima birra vuonas áiggiid čađa. Goavddis das lahka leat dollasadji ja dieđut álbmotmeahci birra. Base ieš biepmu dolas jus háliidat. Unjárgga gielddas lea davvisámegiella dábálaš, ja olusat gullet boazodollui.

Vuoje mearragátti nationála turistageainnus Várjjagis Opens in new tab.

Bisán Ceavccageađggi kulturmuitoguovllusOpens in new tab mii lea okta dain stuorámus ja mihtilmasamus kulturmuitoguovlluin Skandinávias. Báiki lea mihtilmas go olbmot leat ássan doppe ja geavahan dan nu guhká, ja doppe leat nu olu iešguđetlágan kulturmuittut.

Vásit dasto báruhis eanadaga Várjavuona davábealde Čáhcesullo guvlui ja stuora skávhledohkiid mat bivdet sáidemurttuid. Vuonas dávjá nissut dahje smávvafállát vuojadit čáhcegierragis. Dáppe mearragoaskin lea dábálaš.

Čáhcesullui vuojidettiin meattildat Ánnejoga, gos lea okta Norgga 10 buoremus luossajogain. Dáppe leat campingsadji, eará idjadanvejolašvuođat ja báikkit gos oastá mállása.

Nationála turistageaidnu mohkohallá eanadaga čađa Govven: Bjarne Riesto

Gorgesákta girdimin! Govven: Randulf Valle

Kvenagávpogis Čáhcesullos Čáhcesullo museas – Ruija kvenamuseas Opens in new tab, beasat oaidnit historjjá suoma sisafárrema birra Finnmárkui ja Davvi-Romsii ja dan kultuvrralaš mearkkašumi álbmogii nuortadavvin. Fina loddegeahččangoavddis bárrobuođus hápmanis ja susttaš mearra- ja guollehája Åpnes i ny fane. Vácce bajás Idjaávžži vuolginsadjái jus háliidivččet vázzit álbmotmeahccái ja erenoamáš ávžžis.

Fina Ihkkokis ja gálaš reaššis Várjavuona rádda čázis dahje fina loddebávttis gos skierru besse. Ihkkoka sullogeažis sáhttá várdát vuotnabossuid ja ákŋofálláid mat ohcet biepmu. Várggáide vuojidettiin rahpasa vuotna ja jalahassan oaidná Vuorjánjohkii ja Ruššii. Gállojogas lea álbmotmeahcci gurut bealde, ja don joavddat ođđa dálkkádatavádahkii – vuolleárktalaš nannámii. Gállojogas sáhtát bivdit luosa, návddašit lottiid šalddi bajábealde dahje várdát njurjo mii njaŋgá bávtti alde joganjálmmis.

Stuorrajohgohpis rasttildat Stuorrajoga. Okta Várnjárgga olu luossajogain. Dáppe lea campingsadji. Dáppe lea campingsadji. Jus áiggut vánddardit álbmotmeahcis, de sáhtát vuodjit heajos čievrageainnu mielde 7 km Stuorrajoga vuolginsadjái. Dás sáhtát vázzit lottebálgáráigge 4 km ovtta guvlui, gos sáhtát lohkat loddešlájaid birra váccedettiin.

Bierggis sáhtát fitnat Partisanmuseas Åpnes i ny fane ja álbmotmeahci diehtojuohkinguovddážis Biergi gos lea rabas čájáhus geassemánu 1.b. rájes gitta čakčamánu lohppii. Oahpásmuva álbmotmeahci elliide. Fina goavddis fiervvás gos fiervávirožat ja skávhllit loktet. Bierggis sáhtát vázzit Østkappii. Váccedettiin sáhtát vuohttit duiskalaččaid leairraid ja soahtansajiid nuppi máilmmisoađis.

Vuoje viidáseappot Domena, «noaidevári», badjel. Doppe ásai Sáhtán ieš, ja doppe beasai helvehii. Jus duosttažat bisánit, de gávdno goavdi erenoamáš várdduin Åpnes i ny fane gos oaidná suotnjanráiggi, Giehkirnjárgga ja Ruošša.

Várggát (VISIT VARDØ) Opens in new tab lea girjái street artiin, olu šárkabivdit ja lottebákti Hornøyas Opens in new tab oanehis fanasmátkki duohken gávpogis. Dáppe sáhtát fitnat Steilneset muitobáikkis Opens in new tab ja oahppat noaideproseassaid birra, dahje fitnat Pomormuseas Opens in new tab ja oahppat dehálaš rádjagávppašeami birra Vilgesmeara álbmogiin Ruoššas. Gallet máilmmi davimus – ja Norgga nuortaleamos ladni Vardøhusas Opens in new tab. Deike boahtá ja dáppe vuolgá hurtigruta sihke Čáhcesullui, Báhcavutnii ja boahtá Girkonjárggas.

Geaidnu máilmmi geahčái – Hámbirgii

Viidáseappot Svartnesas Hámbirgii lea stuorra oassi eanadagas suodjaluvvon luonddumeahccin dahje suodjemeahccin. Biesavuonas vuoját stuorra sáttogáttiid meattá mat leat bahkkašuvvan botnjasan báktešlájaid sisa mat leat oaidnit dego čohka stálut. Šattolaš ruonas legiid gaskka ja jorbageađgegáttiin oainnát stealládagaid eanaloktaneamis guhkes maŋos áiggis. Dáppe leat maiddái girdisáttoguovllut. Skredviftene av forvritrede løsmasser fra lagdelte bergartene på fjelltoppene er karakteristiske for området.

Hámbierggis lea goarránan guollebivdohápman mii lea bures seailluhuvvon. Vácce Ytre Syltevika luonddumeahccái ja vácce bálggesráigge Barentsábi ravddas fierváhirssaid siste ja šattohis fiervvás masa vuolleárktalaš dálkkádat lea váikkuhan. Sullasaš báiki gávdno dušše Svalbárddas.

Dás sáhtát geahččat filmmaža Biesavuona-Oardduvuona suodjemeahcis Opens in new tab man čađa nationála turistageaidnu manná.

Oasáš Biesavuonas Govven: Bjarne Riesto

Nuorat ohppet ávkkástallat luonddu riggodagaid. Govven: Geir Østereng

Dávatjohka. Govven: Randulf Valle

Nuorat ohppet ávkkástallat luonddu riggodagaid. Govven: Geir Østereng

Dávatjohka. Govven: Randulf Valle

Guolásteapmi

Várnjárggas leat oalle unnán jávrrit ja lea dovdosamos olu buriid luossajogaide gos gávdno valas. Mii namuhat Oarddojoga, Dávatjoga, Stuorrajoga, Gállojoga, Ánnejoga ja Suovvejoga. Don galggat desinfiseret bivdoreaidduid juohke luossajoga nammii ja oastit bivdokoartta www.fefo.no siidduin.

Bivdin Oarddojávrris gáibida sierra bivdokoartta.

Finnmárkku ássit bivdet nuvttá jávrriin, muhto guossit fertejit oastit bivdokoartta.

Bivdu

Várnjárggas leat rievddadalli rievssat- ja gironmáddodagat lastamáđuid geažil mat leat bilidan vuvddiid ja dakŋasiid. Oassi vuovddis lea fas šaddamin. Erenoamážit gironmáddodat lea leamaš unni máŋggaid jagiid. Sáhttá bivdit smávvafuođđuid ja ealggaid Finnmárkkuopmodaga reguleremiid vuođul.

Rabas barttat – ovttageardánis idjadanvisttit iežat mátkki alde

Linnjábarttat – elfápmolinnjá luottat Várnjárgga čađa.

Barttat maŋ-maŋŋálagaid mat huksejuvvojedje ovdal ja maŋŋá nuppi máilmmisoađi elfápmolinnjáid oktavuođas mat manne njárgga čađa Strommavuonas Kvalnesii Stuorrajohgohpis. Álggos huksejedje barttaid stáljain heasttaid várás juohke 14 km, dasto huksejedje barttaid stáljaid haga daid gaskka ges (juohke 7 km). Linnjá lea njeidojuvvon. Kárta ja kompássa gáibiduvvo jus šaddá skoaddu. Dáid sáhtát geavahit dádjadit barttaide ja oanehis mátkkiide.

Guovžagurrabarta – rabas

Komagvær JFF ja Várnjárgga álbmotmeahccestivra lihttoláigohit dan ja dat ovttasbarget doaimmain ja bajásdoallamiin. Lea 18 km eret Stuorrajoga vuolginsaji parkerensajis geasset, 25 km eret geainnus dálvet. Bures bajásdollojuvvon barta njeljiin seaŋggain, guvttiin heaŋgáseaŋggain, uvnnain, muoraiguin ja gássain. Olgohivsset erenoamáš várdduin. Dramáhtalaš partisánadáhpáhus dáhpáhuvai dáppe.

Ragnarokk – rabas

Båtsfjord hjelpekorps lihttoláigoha dan ja Várnjárgga álbmotmeahccestivra doarju doaimma ja bajásdoallama. 4 oađđinsaji, 2 heaŋgáseaŋgga, olgohivsset, muorat ja uvdna. Barta lagamus Bealjáidčearu. Linnjábargit gohčodedje guovllu bartta lahka biro dánsunláhttin girsse geažil mii dagahii ahte linnjástoalpput eai čužžon jaska guhká.

Flora. Govven: Geir Østereng

Dolastallan. Govven: Bjarne Riesto

Govven: Bjarne Riesto

Flora. Govven: Geir Østereng
Dolastallan. Govven: Bjarne Riesto
Govven: Bjarne Riesto

Govven: Govven: Geir Østereng

Govven: Govven: Geir Østereng

Veddon beana. Govven: Randulf Valle

Govven: Govven: Randulf Valle
Govven: Govven: Geir Østereng
Veddon beana. Govven: Randulf Valle

Heimdal, maiddái gohčoduvvon Kjølstua – rabas

Båtsfjord hjelpekorps lihttoláigoha dan ja Várnjárgga álbmotmeahccestivra doarju doaimma ja bajásdoallama. 4 oađđinsaji, 1 heaŋgáseaŋga, olgohivsset, muorat ja uvdna. Også skjulested for Partisanere på rømmen fra tyskerne under 2. verdenskrig.

Helheim – rabas

Båtsfjord hjelpekorps lihttoláigoha dan ja Várnjárgga álbmotmeahccestivra doarju doaimma ja bajásdoallama.
4 oađđinsaji ja 2 heaŋgáseaŋgga. Olgohivsset, uvdna ja muorat.

Telebu – boares Telegrafbarta – rabas (Dávatjoga siste)

Vardø sportsfiske- og jegerforening lihttoláigoha dan.
Rabas, ovttageardánis barta njeljiin seaŋggain, guvttiin heaŋgáseaŋggain, uvnnain, muoraiguin ja olgohivssegiin.

Portgammen – Portbartta áiti – Komagvær JFF bearráigeahččobarta luossabivdoáigodagas

Diŋgojuvvo geasset Komagvær JFF:s. Muđui rabas. 2 seaŋgga, muorat ja gássa. Váilu sierra hivsset.

Barttat leat merkejuvvon álbmotmeahci kártagihppagis Opens in new tab.

Ytre Syltevika barta – rabas

Varangerfjæras venner lihttoláigoha ja bajásdoallá dan.
3–4 oađđinsaji uvnnain ja rihkiiguin, olgohivsset. Lea Ytre Syltevika luonddumeahcis. Fiervvás Barentsábi lahka mihtilmas eanadagas. Dáppe partisánat ledje suodjásis bartta lahka go vákšo konvoiaid mearas nuppi máilmmisoađi áigge.

Eará barttat gosa olbmot besset

Bruvollbarta – Indre Syltevika – ovttageardánis barta mas mihtilmasvuohta lea ahte okta seinniin lea geađgeseaidni. Vardøhus museumsforening lihttoláigoha bartta – láigohuvvon Varanger turlagii (DNT). Barta gelddolaš soahtemuitalusain.
Lea Biesavuona-Oardduvuona suodjemeahcis Oardduvuona njálmmis Barentsábis. Ferte diŋgot Varanger turlagas. Ii leat DNT-merken bartii.

Huhttirčohkat – Stormheim – luoggu

Ceggejuvvon boazodoallogoađi sadjái. Dál rabas luoggu muorrauvnnain, muhto ii hivsset. Buorre heahteluoddu dálvet mii várra lea gádjon dálvevánddardeddjiide geat leat geavvan árktalaš dálkkiid sisa.

Govven: Govven: Geir Østereng

Govven: Randull Valle

Mátki Indre Syltevikas. Govven: Eilert Sundt

Govven: Govven: Geir Østereng
Oardu. Govven: Randulf Valle
Mátki Indre Syltevikas. Govven: Eilert Sundt